Wszystko o oznaczeniach łożysk

Ciągi złożone z małych cyferek czy literek nigdy nie wróżą dobrze – tak nam się wydaje. Ale czy zawsze tak musi być? Znajdujące się na łożyskach oznaczenia nie muszą budzić strachu czy zwątpienia! W tym artykule wyjaśniamy, co oznaczają poszczególne z nich i dlaczego warto je znać

Oznaczenia łożysk tocznych

Łożyska toczne stanowią jedną z podstawowych rodzajów łożysk stosowanych w przemyśle produkcyjnym. Mają one wiele zastosowań, w związku z czym ich podział również jest rozbudowany. Najprościej tłumacząc, dzielą się na:

1. łożyska wzdłużne,
2. łożyska poprzeczne.

Zarówno łożyska poprzeczne, jak i wzdłużne dzielimy na kulkowe oraz wałeczkowe. Dopiero gdy zejdziemy poziom niżej, ujawniają się różnice klasyfikacyjne między poszczególnymi typami – więcej informacji na ten temat przeczytają Państwo w innym z naszych tekstów.

W związku z powyższym trudno się dziwić, że producenci łożysk potrzebują uniwersalnego systemu oznaczeń dla swoich produktów. Dzięki nim klienci łatwiej mogą się odnaleźć w gąszczu nieograniczonej właściwie niczym możliwości.

Oznaczenia łożysk składają się z ciągu liter oraz cyfr. Mówią nam one między innymi o wielkości łożyska oraz jego poszczególnych części czy konstrukcji elementu – są zatem bardzo pomocne, gdy stoimy przed wyborem najlepszego dla naszej firmy łożyska.

Kod łożysk możemy podzielić na trzy podgrupy:

1. numer podstawowy – informuje nas o rozmiarze otworu w łożysku oraz serii produktu,
2. prefiks, czyli znaki umiejscowione przed numerem podstawowym – mówi nam o rodzaju podzespołu elementu, a także o materiale, z jakiego stworzono dane łożysko,
3. sufiks, czyli to, co znajdziemy za numerem podstawowym; dzięki niemu łatwiej odnaleźć się wśród typów uszczelnień czy alternatyw konstrukcyjnych.

OZNACZENIA W RAMACH NUMERU PODSTAWOWEGO

• rodzaje łożysk – dotyczą wszystkich podtypów łożysk tocznych (tj. np. kulkowych wzdłużnych, kulkowych wahliwych oraz kulkowych samonastawnych). Oznaczenia w tym przypadku różnią się z zależności od wybranego podtypu łożyska (serii) – i tak w przypadku łożysk kulkowych wzdłużnych mamy możemy znaleźć numery od 292 do 294, a odnośnie kulkowych wahliwych poszczególne liczby od 10 do 23

OZNACZENIA W PREFIKSIE

• oznaczenia podzespołu – L: pierścień swobodny, T: stal przeznaczona do nawęglania, R: łożysko pozbawione pierścienia zewnętrznego bądź wewnętrznego
• materiał – stale tj. T: stal do nawęglania, H: żaroodporna, X: nierdzewna, URE: elektrożużlowa

OZNACZENIA W SUFIKSIE

• typy uszczelnień – oznaczenia charakterystyczne dla łożysk:

1. jedną/dwoma uszczelkami,
2. z uszczelkami jedno- bądź dwu wargowymi,

• na pierścieniu zewnętrznym bądź wewnętrznym,

1. po jednej stronie bądź innej stronie,
2. uszczelkami z gumy (różne rodzaje),

ALTERNATYWY KONSTRUKCYJNE:

1. luz promieniowy, czyli długość, w ramach której jeden z pierścieni łożyska jest w stanie zmienić położenie wobec drugiego – ruch wykonany w kierunku osiowym albo promieniowym; oznaczenia typowe dla luzu promieniowego to m.in.: od C1-C5 dla mniejszych do większych rozmiarów luzu oraz R dla luzu nietypowej wielkości,
2. rodzaje uszczelnień – klasyfikacja określająca jedna bądź dwie ochronne blaszki (Z albo 2Z), uszczelka gumowa (odpowiednio 2RS albo RS), istnienie rowka naprzeciw blaszki (ZN),

• kształt zewnętrzny łożyska – rowek osadczy (odpowiednie NR i N), otwory o danych rozbieżnościach (tj. K30 dla rozbieżności 1:30 i K dla rozbieżności 1:12),

1. oznaczenie koszyka – podział uwzględnia materiał wykonania koszyka w częściach tocznych, koszyk w pierścieniu wewnątrz bądź na zewnątrz oraz łożysko pozbawione koszyka.

Nie są to rzecz jasna wszystkie możliwe oznaczenia typowe dla łożysk. Poza wymienionymi parametrami istotne dla nas może być również to, jakim poziomem drgań cechuje się łożysko czy oznaczenia dotyczące rowków oraz otworów do smarowania.

Oznaczenia łożysk w kontekście wartości międzynarodowych certyfikatów

Poza charakterystycznymi oznaczeniami łożysk, które mówią nam o parametrach typowych dla danego modelu, istotne jest to, by wybierać łożysko pochodzące ze sprawdzonego źródła. Co sprawia, że możemy mówić o sprawdzonym źródle? Co więcej – kiedy inwestujemy w produkt o poświadczonej jakości?

O jakości łożyska stanowić mogą dwie główne kwestie:

1. wybór renomowanego producenta i sprzedawcy,
2. wybór łożyska posiadającego atesty oraz certyfikaty.

Łożyska produkuje się według powszechnie znanych i cenionych norm. O jakich normach mówimy? Przede wszystkim o ISO.

Normy te informują nas, iż dane produkty bądź usługi spełniają ściśle określone standardy. Wpływa to bezpośrednio na budowanie zaufania do producentów oraz wytwarzanych przez nich produktów.

Czego mogą dotyczyć normy ISO? Ich spektrum jest dość szerokie, ponieważ obejmuje normy w postaci m.in.: kwestii BHP, bezpieczeństwa łańcucha dostaw, jak i ochrony środowiska (np. reedukacji CO2).

W Polsce instytucją zajmującą się podobnym zakresem certyfikacji jakości jest PKN, czyli Polski Komitet Normalizacyjny. Organizacja odpowiada za sprawdzenie produktu w kontekście przepisów prawa (m.in. krajowych), a także za potwierdzenie zgodności z specyfikacją techniczną. Poza tym to właśnie PKN wydaje ocenę zgodności pozwalającą na nadanie certyfikacji obowiązkowej bądź – powszechnie znanego i pożądanego – oznakowania CE.